Автор: editor

Соңғы уақыттары тарихи тұлғалар турасында өтірік-шыны аралас, алыпқашпа әңгімені арқау еткен мақала, посттар жазылып, кітаптар көптеп шыға бастады. Ең өкініштісі, бұл іспен кәсіби дайындығы мықты мамандар емес, әуесқой «тарихшы», шалағай «журналистер», тіпті кім болса сол айналысты. Осылайша, әлеуметтік желідегі оқырманның зор қолдауына ие болған «блогерлік тарих» жанры қалыптасты. Яғни бұл жазармандар белгілі бір тұлғаны біржақты сыпыра мақтайды немесе біржақты сыпыра боқтайды. ХХ ғасырда өмір сүрген тұлғаға қатысты сөзді ХVIII ғасырдағы қазақи логикаға сүйене айтады. Салмақты, сабырлы, байыпты, объективті, приципшіл көзқарас кейінге ысырылды. Әркім естігенін жаза бастады. Тарихи шындық ретінде әлдекімнің көркемдік қиялынан туған шығармаларға дереккөзі ретінде сілтеме жасау, соған сүйену…

Толық оқу

Шетелдік интернет-компаниялар Қазақстан бюджетіне 112 млрд теңге көлемінде қосымша құн салығын (ҚҚС) төледі, деп хабарлайды Ertenmedia Мем.кіріс комитетіне сілтеме жасап. 2025 жылы шетелдік цифрлық сервистер бюджетке 41,8 млрд теңге аударып, өткен жылмен салыстырғанда екі есеге жуық көп қаржы түсірген. Салық төлеуде көш бастап тұрғандар Temu (6,2 млрд теңге), Valve (5,3 млрд теңге) және Apple (5,2 млрд теңге). Биыл алғаш рет салық төлегендер қатарында Next Retail (283 млн теңге) мен Alibaba.com (142 млн теңге) бар. Қазіргі кезде Қазақстанның салық жүйесінде 116 шетелдік цифрлық платформа тіркелген. Биыл олардың қатарына OpenAI, Chess.com, Canva және ресейлік Okko сияқты 18 жаңа компания қосылды. Айта кетейік,…

Толық оқу

Орал қаласында Мемлекет басшысының тапсырмасымен қайтарылған активтер есебінен қаржыландырылған жаңа мектеп пайдалануға берілді. Бұл әділетті қоғам құру жолындағы нақты қадам. Себебі кезінде заңсыз жолмен шетел асқан қаражаттың бір бөлігі енді балалардың білім алатын, болашаққа жол ашатын білім ордасына айналды, – деп хабарлайды Ertenmedia.kz. Жаңа мектеп дарынды балаларға арналған облыстық мамандандырылған №8 мектеп-лицейі. Ол 1952 жылы салынған ескі, апатты жағдайдағы ғимараттың орнына бой көтеріп отыр. Бұрынғы мектептің іргетасы сөгілгенімен, талабы таудай балалардың арманы сөнген жоқ. Енді олар үшін заманауи үлгідегі, технологиялық және педагогикалық тұрғыда толық жабдықталған, 400 орындық жаңа мектеп есігін айқара ашты. Мектеп құрылысына 2,8 миллиард теңге көлеміндегі қаражат бөлінген.…

Толық оқу

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Жасанды интеллектті дамыту жөніндегі кеңес аясында ұйымдастырылған Digital Bridge 2025 көрмесін аралап, отандық компаниялардың инновациялық жобаларымен танысты, деп хабарлайды Ertenmedia. Көрмеде Eurasian Bank, Ustem Foundation, Freedom Bank, Yandex Qazaqstan, Kaspi, «Қазақтелеком», «Бәйтерек» холдингі мен «Қазақстан темір жолы» секілді ірі компаниялардың цифрлық шешімдері ұсынылды. Eurasian Bank басқарма төрайымы Ләззат Сатиева мемлекет басшысына банк саласындағы жасанды интеллект технологиясының тиімді тұстарын таныстырды. Оның айтуынша, банк соңғы екі жылда клиенттерді қорғау, қызметті оңтайландыру мен жекелендіру үшін инновациялық құралдарды қарқынды енгізуде. Мысалы, Ұлттық банкпен бірлесіп енгізілген антифрод-жүйе клиенттердің күмәнді транзакцияларын бірден анықтап, 307 млн теңгенің 2500-дей алаяқтық операциясын тоқтатқан. Жасанды интеллект сонымен…

Толық оқу

Еуропалық қайта құру және даму банкі (ЕҚДБ) Ақтау теңіз портының қуатын арттыруға 35 млн еуро бөледі, деп хабарлайды Ertenmedia. Жобаға Еуроодақ та қолдау көрсетіп, Азия-Тынық мұхиты инвестициялық қоры арқылы 10 млн еуро көлемінде грант береді. Осылайша, Каспийдің Қазақстан жағалауындағы ірі теңіз айлағын жаңғыртуға жұмсалатын қаржының жалпы сомасы 45 млн еуроны құрамақ. Инвестиция екі айлақты кеңейту мен ауа райының қолайсыздығына төзімді жаңа жүк тиегіш крандарды орнатуға бағытталған. Бұл Ақтау портында контейнер тасымалының қарқынды өсуімен байланысты. Тек биылдың өзінде контейнер айналымы былтырғымен салыстырғанда 121 пайызға артқан. Қазіргі инфрақұрылым мұндай жүкті игеруге қабілетсіз болғандықтан, портты тез арада модернизациялау қажеттілігі туындады. Жаңғырту жұмыстары аяқталғаннан…

Толық оқу

1 қазаннан бастап Атырау мұнай өңдеу зауыты жоспарлы жөндеуге жабылды. Жөндеуге 1800-ден астам маман жұмылдырылмақшы. Олар реакторлар мен пештерді, резервуарлар мен құбырларды, аппараттар мен ішкі қондырғыларды толық тексеріп, қажет болса жаңасын орнатады, – деп жазады Ertenmedia.kz. Мұнай өнімдерінің нарықтағы тапшылығына жол бермеу мақсатында алдын ала 37 мың тонна бензин, 30 мың тонна дизель және 6,8 мың тонна авиаотын резервке жиналған. Зауыт жөндеуде тұрған кезде де батыс аймақтарға отын жеткізу үзілмейді. Осындай жоспарлы жұмыс кезінде әрбір тонна отын мен әрбір сағат есепте тұрады. Атырау зауытының уақытша тоқтауы стратегиялық нысанның ұзақ мерзімді жұмысқа дайындық кезеңі. Технологияны жаңарту, өндіріс қауіпсіздігін арттыру – бүгінгі…

Толық оқу

Мемлекет қаржысын жымқырып, сотталған банкир Жомарт Ертаев қайтадан қамауға алынады, деп хабарлайды Ertenmedia. Бұл туралы депутат, белгілі адвокат Абзал Құспан мәлім етті. «Бүгін Ертаевтың ісіне қатысты әділетсіз сот қаулысының күші жойылды. Осы мәселеге қатысты өтінішімді қолдап, әділеттің салтанат құруына ықпал еткен Бас прокуратураға, Алматы облысының прокуроры мен сотына, сондай-ақ осы тақырыпты алғаш көтерген журналистер қауымына алғыс айтамын!» – деп жазды адвокат. Бірнеше ай бұрын 144 миллиард теңгені жымқырып, бас бостандығынан айырылған Ертаев күтпеген жерден бостандыққа шыққан еді. Абзал Құспан бұл шешімнің заңсыз екеніне назар аударып, Бас прокуратураға қарсылық білдіру жөнінде өтініш жолдаған болатын. Прокуратура аталған талапты қолдап, істі қайта қарауды…

Толық оқу

Қазақстанның жетекші қаржы институты Halyk Bank Өзбекстандағы ірі финтех-компаниялардың бірі саналатын Click компаниясының 49% үлесін сатып алуға ресми түрде рұқсат алды. Бұл шешімді Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі қабылдаған. Бұл мәміле Орталық Азияның қаржы нарығында жаңа кезеңнің басталғанын білдіреді, – деп жазады Ertenmedia.kz. Click өзбек нарығындағы жетекші төлем жүйесі. Миллиондаған тұрғындар бұл сервисті күнделікті өмірде коммуналдық қызметтерден бастап, интернет пен ұялы байланысқа дейін төлем жасау үшін пайдаланады. Оның заманауи қолданбасы мен интерфейсі Өзбекстан халқының цифрлық мәдениетін қалыптастыруға үлес қосып келеді. Енді осы платформаның жартысына жуығы Қазақстан банкіне тиесілі болмақ. Мәміле құрылымы да назар аударарлық. Halyk Bank Click-тің 49% үлесін…

Толық оқу

Қазақстанда шетелдік интернет-компаниялардан түсетін салық түсімі күрт артты. Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті жариялаған ресми дерекке сүйенсек, Temu, Valve және Apple сынды алпауыттар елімізде қосылған құн салығын (ҚҚС) ең көп төлейтін интернет-платформалар қатарында, – деп жазады Ertenmedia.kz. Қазақстанда 2022 жылдан бері шетелдік интернет-платформалар үшін шартты тіркеу арқылы ҚҚС төлеу жүйесі енгізілген болатын. Бүгінде бұл талапқа 116 компания бағынған. Тек 2025 жылдың өзінде 18 жаңа ірі интернет-ойыншылар тіркеліпті. Олардың қатарында әлемге әйгілі Chess.com, Canva, OpenAI (ChatGPT иесі), және ресейлік Okko бар. Бұл платформалар Қазақстан азаматтарына онлайн қызмет көрсетіп, миллиардтаған теңгелік транзакция жүргізіп отыр. Енді олардың әрбір саудасынан бюджетке нақты түсім түсе…

Толық оқу

Бүгінде Украина Қарулы күштері әскери технологияларды жетілдіруге барын салуда. Алайда Wall Street Journal тілшісі Алистер Макдональдтың сөзінше қазіргі таңда Украинада өзінің «Фламинго» сынды ұзаққа ұшатын зымырандарын жаппай өндіруге қаражаты жоқ. Украинаның әскери өндірісінің негізгі проблемасы ресурстың шектеулілігі. Макдональдтың айтуынша, украиналық мамандар баллистикалық зымырандарды жасауға бірнеше жылдан бері талпынып келеді. «Фламинго» немесе «Нептун» секілді зымыран түрлері тәжірибелік кезеңнен өтіп, өндіріске жіберуге дайын. Бірақ тәжірибе мен іске асырудың арасы жер мен көктей екенін ұмытпаған жөн. Тіпті, соңғы сынақтар жоспар бойынша жүзеге аспаған. Яғни, технология бар, бірақ оны іске асыратын бюджет жоқ. Зымыран жасау күрделі іс – оның цифрлық жүйесін, басқару алгоритмдерін, дәлдік…

Толық оқу